زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

نامه عمل اصحاب شمال (قرآن)





اصحاب شمال در اصطلاح قرآن، كساني هستند كه گمراه، تكذيب‌كننده و کافر مي‌باشند. نامه عمل اینان در قیامت به دست چپشان داده‌ می‌شود و آن نوعی بیم دادن به آن‌هاست؛ زیرا عرب تحویل نامه به دست راست را نشانه پذیرش و تکریم و به دست چپ را علامت رد و اهانت می‌داند.


۱ - آگاهى از نامه عمل



اصحاب شِمال از عمل‌كرد خويش پس از داده شدن نامه عمل به دستشان آگاه می‌شوند:
• «وَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِشِمَالِهِ فَيَقُولُ يَا لَيْتَنِي لَمْ أُوتَ كِتَابِيهْ؛ اما کسى که نامه اعمالش را به دست چپش بدهند مى‌گويد: «اى کاش هرگز نامه اعمالم را به من نمى‌دادند».

۱.۱ - بیان آیه


این آیه شریفه و مابعدش تا کلمه (خاطون) بیان تفصیلى اختلاف حال مردم در روز قیامت است، اختلافى که از حیث سعادت و شقاوت دارند، و ما در سابق در تفسیر (فمن اوتى کتابه بیمینه) گفتارى در معناى دادن کتاب به راست اصحاب یمین داشتیم، و ظاهرا خطاب در جمله (هاوم اقروا کتابیه) به ملائکه باشد، و هاء در کلمه (کتابیه) و همچنین در آخر همه آیات بعدى، وقف است، که اصطلاحا آن را هاى استراحت مى‌نامند.
و معناى آیه این است که: اما کسى که کتابش به دست راستش داده شده رو به فرشتگان مى‌کند و مى‌گوید: بیایید نامه عمل مرا بگیرید و بخوانید که چگونه به سعادت من حکم مى‌کند.

۲ - دادن نامه عمل به دست چپ



نامه عمل اصحاب شِمال در دست چپ آنها قرار می‌گیرد:
• «وَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِشِمَالِهِ فَيَقُولُ يَا لَيْتَنِي لَمْ أُوتَ كِتَابِيهْ؛ اما کسى که نامه اعمالش را به دست چپش بدهند مى‌گويد: «اى کاش هرگز نامه اعمالم را به من نمى‌دادند».

۲.۱ - تفسیر آیه


در آیات گذشته سخن از (اصحاب الیمین) و مؤمنانى بود که نامه اعمال به دست راستشان داده مى‌شود، و با افتخار و مباهات اهل محشر را صدا مى‌زنند دعوت به قرائت اعمال خود مى‌کنند، سپس در بهشت جاویدان جاى مى‌گیرند.
ولى آیات مورد بحث درست به نقطه مقابل آنها یعنى (اصحاب الشمال) پرداخته، و در یک مقایسه وضع آن دو را کاملا روشن مى‌سازد. نخست مى‌فرماید: (اما کسى که نامه عملش به دست چپش داده شده، مى‌گوید: اى کاش هرگز نامه اعمالم به من داده نمى‌شد)! (و اما من اوتى کتابه بشماله فیقول یا لیتنى لم اوت کتابیه).
(و اى کاش از حساب خود هرگز خبردار نمى‌شدم)! (و لم ادر ما حسابیه).

۳ - پانویس


 
۱. ماوردی، تفسیر الماوردی، ج‌۶، ص‌۸۴.    
۲. حاقه/سوره۶۹، آیه۲۵.    
۳. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۹، ص۶۶۶، ترجمه موسوی همدانی.    
۴. حاقه/سوره۶۹، آیه۲۵.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۴۶۲.    


۴ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳، ص۴۳۲، برگرفته از مقاله «نامه عمل اصحاب شمال».    


رده‌های این صفحه : اصحاب شمال | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.